Właśc. Marek [Tomasz] Surmacz. Działacz samorządowy i społeczny. Sekretarz stanu i wiceminister spraw wewnętrznych i administracji (2006-2007), a później doradca Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego (2008-2010). Komendant główny Ochotniczych Hufców Pracy (2015-2018), zastępca głównego inspektora ochrony środowiska (2018-2021) i zastępca prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (od 2021 roku). Wieloletni radny (1990-2000 i 2002-2005) i poseł na Sejm V kadencji (2005-2007). Od 2014 roku radny i wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Lubuskiego.

Urodzony w Gorzowie. Absolwent Technikum Melioracji Wodnych w Gorzowie (1974), Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej (2002, licencjat administracji publicznej) oraz Uniwersytetu Szczecińskiego (2004, Wydział Prawa i Administracji). W latach 1974-1977 pracownik GPBP Przemysłówka. Służbę odbywał w jednostkach w Poznaniu i Czerwieńsku koło Zielonej Góry. W latach 1977-1996 służył w Milicji Obywatelskiej i (od 1990 roku) w Policji. Służbę w Policji zakończył w stopniu sierżanta sztabowego. W 1979 roku ukończył Szkołę Ruchu Drogowego Milicji Obywatelskiej w Piasecznie koło Warszawy (obecnie Szkoła Ruchu Drogowego w Legionowie). W 1983 roku, jako funkcjonariusz drogówki, odmówił zatuszowania przestępstwa jednego z wysokich oficerów MO, co doprowadziło do konfliktu z przełożonymi i licznymi oskarżeniami pod jego adresem. Był wielokrotnie degradowany, a po licznych odwołaniach w 1990 roku zrehabilitowany. W 1989 roku był jednym z założycieli związków zawodowych funkcjonariuszy MO. W 1990 roku na wniosek gorzowskiej » Solidarności wszedł w skład komisji kwalifikacyjnej funkcjonariuszy byłej Służby Bezpieczeństwa do służby w Urzędzie Ochrony Państwa i Policji. W 1990 roku został naczelnikiem Wydziału Ruchu Drogowego w Gorzowie Wlkp., a trzy lata później odwołany z funkcji (po wielu oskarżeniach o podważanie autorytetu przełożonych oraz działania na szkodę dobrego imienia służby) i przeniesiony do Wydziału Kryminalnego. Pracował w sekcji do walki z przestępstwami przeciwko życiu i zdrowiu, a później w sekcji do walki z przestępstwami gospodarczymi. W 1996 roku za udział w kampanii wyborczej Hanny Gronkiewicz-Waltz postawiono mu zarzut naruszenia zasad apolityczności w policji, za co został dyscyplinarnie zwolniony. Od tego czasu na emeryturze.

W 1987 roku wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego [SD], a w 1989 roku został wybrany na wiceprzewodniczącego Miejskiego Komitetu tej partii. Od 1990 roku (bezpartyjny) zasiadał w » Radzie Miasta (z listy Komitetu Obywatelskiego "Solidarność"), w tym - w latach 1990-1992 i w 1998 roku - jako członek zarządu miasta. Od 1994 do 1998 roku był wiceprzewodniczącym RM. W 1997 roku przystąpił do Zjednoczenia Chrześciańsko-Narodowego [ZChN], gdzie był sekretarzem lubuskiego Zarządu Regionalnego. W tym samym roku został asystentem » Kazimierza Marcinkiewicza - późniejszego Premiera RP, a w latach 2001-2005 dyrektorem jego Biura Poselskiego. W 2000 roku w wyniku prawomocnego wyroku utracił mandat radnego. Należał do Przymierza Prawicy, które w 2001 roku połączyło się z PiS. W 2002 roku ponownie wybrany do Rady Miasta. W latach 2003-2005 przewodniczący Komisji Rewizyjnej. W 2004 roku kandydował w wyborach do Parlamentu Europejskiego, a w 2005 roku został wybrany do Sejmu V kadencji z listy PiS. Zasiadał bądź kierował kilkoma komisjami sejmowymi, m.in. był wiceprzewodniczącym Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, członkiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz członkiem Komisji Spraw Zagranicznych. Od marca do czerwca 2006 roku kierował Komisją Nadzwyczajną do rozpatrzenia przedstawionych przez Prezydenta RP projektów ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojskowego. W latach 2006-2007 był sekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedzialnym za nadzór nad Policją, Strażą Graniczną i Biurem Ochrony Rządu. W sierpniu 2008 roku został doradcą Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego do spraw samorządowych i bezpieczeństwa. W latach 2010-2014 ponownie radny Gorzowa i przewodniczący Komisji Rewizyjnej, a od 2014 roku radny Sejmiku Województwa Lubuskiego, w tym jego wiceprzewodniczący. W listopadzie 2015 roku został powołany na stanowisko komendanta głównego Ochotniczych Hufców Pracy. Funkcję pełnił do końca stycznia 2018 roku. Od 2021 roku jest zastępcą prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2016). W 1985 roku za uratowanie tonącego został odznaczony medalem Za Ofiarność i Odwagę. Za jego postawę i tropienie nieprawidłowości w milicji oraz walkę o powrót do służby w 1989 roku został uhonorowany nagrodą Viktorii, przyznawaną przez tygodnik » "Ziemia Gorzowska". W 2024 roku otrzymał status Działacza opozycji antykomunistycznej i odznakę honorową Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.

Uchodzi za osobę bezkompromisową. Uczestnik kilku procesów sądowych o zniesławienie (m.in. z gorzowskimi radnymi: Józefem Finsterem [1995] i » Grażyną Wojciechowską [2000]). Członek Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. oraz społeczny wiceprezes Towarzystwa Szkoły Katolickiej w Gorzowie. [ Dane na dzień: 27.03.2024 ]