OŁTARZ SKRZYDŁOWY

Ołtarz skrzydłowy Znany też jako ołtarz główny. Renesansowy tryptyk z ok. 1600 roku, o wysokości ponad trzech metrów, umieszczony w prezbiterium, będący najcenniejszym zabytkiem katedry gorzowskiej (dawniej kościoła Mariackiego).

Zbudowany został po przejściu wiernych i kościoła z katolicyzmu na protestantyzm (1539), a data jego powstania została ustalona przez historyków na podstawie analiz porównawczych. Do jego budowy wykorzystano m.in. osiem rzeźb średniowiecznych z usuniętych wówczas 20 mniejszych ołtarzy. Jego główna część, w formie płaskorzeźb, przedstawia Górę Kalwarię po ukrzyżowaniu Chrystusa, Ostatnią Wieczerzę (niżej) i proroka Jonasza w paszczy wieloryba (zwieńczenie ołtarza, dołączone dopiero w 1938 roku). W bocznych skrzydłach umieszczono figury 12 apostołów. Z drugiej strony skrzydeł znajdują się malowidła przedstawiające sceny z ostatnich chwil życia Chrystusa: z arcykapłanem, Piłatem i z krzyżem w drodze na Golgotę. Twórcy rzeźb nie są znani, a autorem malowideł jest przypuszczalnie landsberski artysta Dawid Prevs.

W 1822 roku, podczas prac nadających kościołowi Mariackiemu bardziej protestancki charakter, ołtarz został usunięty z prezbiterium, a w latach następnych przeniesiony do landsberskiego muzeum. W 1938 roku został oddany do konserwacji w jednej z berlińskich pracowni. Wówczas został wzbogacony o płaskorzeźbę wieńczącą tryptyk - Jonasza i wieloryba. W tym samym roku powrócił do prezbiterium. Po wojnie, około 1947 roku, został ponowie przeniesiony do lewej nawy bocznej, a w 1994 roku przywrócony na centralne miejsce Katedry. W 1995 roku przeszedł renowację w krakowskiej pracowni prof. Czesława Dźwigaja. Wówczas odnowiono złocenia, srebrzenia i polichromię. [ Dane na dzień: 29.12.2012 ]

Autor: Kazimierz Ligocki / również zdjęcie
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Źródła: [1] - "Encyklopedia Gorzowa" - Jerzy Zysnarski - 2007; [2] - "Arsenał Gorzowski"
Pozycje w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp.
Zobacz też : ATRAKCJE GORZOWA | RELIGIE, KOŚCIOŁY, DUCHOWIEŃSTWO | ZABYTKI, ARCHITEKTURA