LAMUS

Kamienica Artystyczna Lamus Właśc. Klub Myśli Twórczej Lamus, znany też jako Kamienica Artystyczna Lamus. Samorządowa instytucja kultury działająca w latach 1987-2014 w celu upowszechniania gorzowskiej kultury oraz wspierania i promowania twórczości i inicjatyw kulturalnych.

Powstał z inicjatywy Janusza Słowika – ówczesnego kierownika Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego. Pierwotnie jako siedziba Gorzowskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego (1976), a później, już jako Lamus – Klub Myśli Twórczej, z przeznaczeniem dla przedstawicieli różnych grup twórczych i ludzi związanych z kulturą gorzowską (1987). Mieścił się na parterze zabytkowego budynku z połowy XIX wieku przy obecnej ulicy Władysława Sikorskiego 5, przed wojną należącego do rodziny Kirschke'ów.

Za początek działalności klubu uznaje się spotkanie zainicjowane przez J. Słowika z artystami różnych grup twórczych i działaczami kultury, jakie odbyło się na początku stycznia 1987 roku. Miało ono wypracować zasady funkcjonowania klubu i powołać jego radę programową. W spotkaniu wzięli udział: Antoni Baniukiewicz (dyrektor Teatru im. Juliusza Osterwy), Magdalena Ćwiertnia (plastyk), Ireneusz Dubicki (architekt), Sylwester Kozłowski (architekt), Bogdan Kunicki (działacz kultury), Marian Łazarski (fotografik), Zdzisław Morawski (literat), Ludwina Nowicka (aktorka teatralna), Marek Pudełko (aktor), Mieczysław Rzeszewski (architekt i plastyk), Piotr Steblin-Kamiński (działacz kultury), Hieronim Świerczyński (architekt), Kazimierz Wachnowicz (literat), » Andrzej Wieczorek (artysta malarz), Eugeniusz Wieczorek (działacz kultury) i Tadeusz Zaborowski (działacz kultury).

Pierwszym kierownikiem klubu była Irena Kordoń-Juraszek. Duży wpływ na profil klubu mieli też E. Wieczorek (w latach 1999-2007 jego kierownik i dyrektor) i Zbigniew Sejwa (dyrektor w latach 2007-2014). W pierwszych latach działalności do wejścia do Lamusa uprawniała Klubowa Karta Wstępu. W Lamusie miały miejsce liczne wystawy plastyczne i fotograficzne, wieczorki poetyckie i filmowe, spotkania autorskie, także autorów i twórców spoza Gorzowa. W klubie prezentowali się m.in.: Henryk Ankiewicz (literat), Magdalena Bańkowska (piosenkarka), Nikos Chadzinikolau (literat), Kazimierz Furman (literat), Jan Gross (literat), Zenon Kmiecik (fotografik), Emilia Krakowska (aktorka), Elżbieta Kuczyńska (piosenkarka), Witold Niedźwiecki (literat), W. Nowicka (aktorka), Agnieszka Osiecka (autorka piosenek), Alfred Siatecki (literat), Anna Szymanek (plastyk), Wacław Welski (aktor), Janian Trojan (fotografik), Zbigniew Moskal (aktor, autor książki) oraz zespół Terno i Edward Dębicki.

Wśród cyklicznych imprez w Lamusie odbywały się m.in.: wystawy fotograficzne pn. Zenon Kmiecik prezentuje... (autorstwa Z. Kmiecika, na których przedstawiał znanych gorzowian), Z albumu gorzowian (od 2008 roku) i OTOFOTO. Krystyna Kamińska prowadziła Czwartki literackie, spotkania literackie Swego nie znacie..., oraz o tematyce teatralnej Trzy tygodnie po premierze. W klubie odbywały się również spotkania z mieszkańcami miasta i dyskusje na temat Gorzowa (np. Czy Gorzów może być ładnym miastem [2000] i Kolor w mieście [2001]), a także Ogród polityczny z udziałem polityków (m.in. premierem Kazimierzem Marcinkiewiczem [2004]) prowadzony przez Jerzego Wierchowicza.

Nakładem Wydawnictwa Lamus bądź Kamienica Artystyczna Lamus ukazały się m.in. książki podsumowujące Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Zdzisława Morawskiego (2008, 2009, 2011, 2013), Zaraz wracam (Hanna Ciepiela, 2008), 80 lat kamienicy (praca zbiorowa, 2010, w której została opisana historia zabytkowej kamienicy i klubu), Z albumu gorzowian (2012) i 100 lat Parku Róż. Park Miejski od cesarza Wilhelma do dziś (Robert Piotrowski, 2014, współwydawca: Stowarzyszenie Promocji Kultury Kamienica).

Do 2012 roku Lamus organizował (w latach 2001-2008 z pomocą Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej) Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Zdzisława Morawskiego. W latach 1993-2014 wydawał własne pismo kulturalno-artystyczne "Lamus". W 1996 roku zarejestrowane zostało Stowarzyszenie Promocji Kultury wspomagające klub, od 2004 roku działające jako Stowarzyszenie Promocji Kultury Kamienica. Od września 2013 roku klub działał pod nazwą Kamienica Artystyczna Lamus, a 1 stycznia 2015 roku został połączony z Miejskim Ośrodkiem Sztuki.

Budynek, w którym mieścił się Lamus, został przebudowany w 1929 roku według projektu niemieckiego architekta Willego Senckpiehla. Sam klub kilkukrotnie remontowano, m.in. w 1987 (według projektu M. Rzeszewskiego, który zaprojektował nowy wystrój wnętrza), 2000 i 2014 roku, gdy powiększył się o pomieszczenia na I i II piętrze kamienicy, zaadaptowane m.in. na nową galerię. Obecną fasadę budynku zaprojektowała Joanna Bubienko. Klub posiadał własny bufet. [ Dane na dzień: 9.02.2016 ]

Autor: Kazimierz Ligocki
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Źródła: [1] - "80 lat kamienicy" - Hanna Ciepiela - 2010; [2] - "Gazeta Lubuska"; [3] - portal: www.mosart.pl
Zobacz też : INSTYTUCJE, PLACÓWKI, ZAKŁADY | KLUBY, ORGANIZACJE, STOWARZYSZENIA | MIEJSCA UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ