SZCZERBOWSKI Zbigniew [1902-1979]

Zbigniew Szczerbowski Właśc. Zbigniew [Kazimierz Józef] Szczerbowski. Dyrektor, kierownik artystyczny i aktor Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie. Inicjator budowy Teatru Letniego.

Urodzony w Oświęcimiu. Z Gorzowem związany w latach 1960-1962. Zmarł w Warszawie. Zadebiutował w 1920 roku w Teatrze Powszechnym w Krakowie, a w latach 1921-1930 (z krótką przerwą w 1924 roku, gdy związał się z teatrem w Grudziądzu) był aktorem Teatru Polskiego w Poznaniu. W sezonie 1930/1931 grał w Teatrze Miejskim w Lublinie, a następnie powrócił do Poznania, gdzie założył objazdowy Teatr Narodowy, z którym do września 1939 roku występował w woj. pomorskim, łódzkim i warszawskim. W czasie wojny grał m.in. w teatrach konspiracyjnych w Wilnie (gdzie m.in. założył też teatr dla dzieci Niebieski Pajacyk) i Warszawie. Aresztowany w 1944 roku, trafił na kilka miesięcy do obozu pracy w Niemczech. Po wojnie założył w Poznaniu prywatny Teatr Nowy (1945), a rok później teatr pn. Komedia Muzyczna (1946), działający jako teatr letni. Po upaństwowieniu obu scen (1949) bezskutecznie próbował utworzyć w Poznaniu Teatr Muzyczny i Teatr Rewia. W latach 1950-1954 pracował w Warszawie, m.in. Teatrze Domu Wojska Polskiego i Teatrze Objazdowym Miniatury. Od 1955 roku ponownie związany ze sceną poznańską. Był współorganizatorem operetki poznańskiej i przez rok jej głównym reżyserem, a w 1956 roku organizatorem Poznańskiej Komedii Muzycznej, która działała do 1959 roku.

W 1960 roku, decyzją ówczesnego wiceministra kultury Kazimierza Rusinka, został dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie. Zarządzał nim do końca 1961 roku. W tym czasie teatr wystawił 15 premier, 329 przedstawień, które obejrzało ponad 135 tys. widzów (średnio 411 widzów na spektaklu), w tym m.in. Balladynę (1960, z debiutem aktorskim Witolda Andrzejewskiego w roli Gońca, późniejszego znanego księdza gorzowskiego) i Marię Stuart (1961, graną 51 razy dla blisko 23 tys. widzów). Z. Szczerbowski był też pomysłodawcą budowy na zapleczu teatru Sceny Letniej, której nie udało mu się ukończyć, a także orędownikiem budowy w Gorzowie amfiteatru dla trzech tys. widzów. Pod koniec 1961 roku ustąpił z funkcji dyrektora teatru i kierownika artystycznego, pozostając do końca sezonu 1961/1962 w zespole aktorskim. W okresie pracy w teatrze nie wyreżyserował ani jednego przedstawienia. Jako aktor zagrał m.in. Kanclerza we wspomnianej Balladynie, Duglasa w Marii Stuart i Kreona w Antygonie (1961). W kwietniu 1962 roku w gorzowskim teatrze świętował jubileusz 40-lecia pracy artystycznej.

W 1962 roku przeniósł się z Gorzowa do Warszawy, gdzie objął stanowisko dyrektora artystycznego i reżysera cyrków podległych Zjednoczonemu Przedsiębiorstwu Rozrywkowemu [ZPR]. Do teatru powrócił w 1966 roku. Najpierw jako aktor warszawskiego Teatru Komedia (lata 1966-1968), a później Teatru Klasycznego (sezon 1968/1969). We wrześniu 1969 roku przeszedł na emeryturę. Do 1975 roku okazjonalnie współpracował z ZPR. Zmarł w 1979 roku w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym (znanym też jako Cmentarz na Wólce). [ Dane na dzień: 16.11.2015 ]

Autor: Kazimierz Ligocki / zdjęcie: archiwum
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Źródła: [1] - "Byliśmy w teatrze" - Krystyna Kamińska / Ireneusz Krzysztof Szmidt - 2006; [2] - portal "e-teatr.pl"
Zobacz też : ADMINISTRACJA, ZARZĄDZANIE | AKTORZY, REŻYSERZY | ANIMATORZY KULTURY | TEATR, FILM