MAKOWSKA-CIELEŃ Anna [1939-2016]

Animatorka kultury. Filolog, pedagog, publicystka i regionalistka.

Urodzona w Jagiellonowie na Wołyniu. Zmarła w Gorzowie Wlkp. W 1946 roku razem z matką i dwiema siostrami zamieszkała w Starym Kurowie. Absolwentka Liceum Ogólnokształcącego w Drezdenku i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (1964). Od 1957 roku związana z Gorzowem. W latach 1957-1958 zatrudniona w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorzowie Wlkp. Miłośniczka teatru. W 1957 roku debiutowała w Teatrze Miejskim im. J. Osterwy w Gorzowie Wlkp. w sztuce Roxy Barry’ego Connersa (reż. Anatol Herbrych). Podczas studiów w Opolu występowała w "Teatrze 13 Rzędów" i kabarecie S.E.R (Studencka Estrada Rozrywkowa). Pracę magisterską poświęciła Komediantce Stanisława Reymonta. W latach 1964-1975 polonistka w Liceum Ogólnokształcącym nr 19 w Gorzowie (późniejsze II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie). Założyła tam Klub Miłośników Teatru Telewizji, który w nagrodę za swoją działalność otrzymał pierwszy telewizor dla szkoły. Prowadziła z uczniami kabaret "Biedronki". W latach 1975-1979 pracowała w Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. Była współorganizatorką Gorzowskiego Towarzystwa Kultury [GTK]. W latach 1979-1990 pełniła funkcje sekretarza i dyrektora biura GTK. Stworzyła dwie serie wydawnicze: "Bibliotekę Literacką GTK" i "Bibliotekę Regionalną GTK". Dzięki jej staraniom w 1986 roku tomikiem pt. Gwoździe zadebiutował Piotr Bukartyk. W latach 1981-1984 pracowała w Zespole Szkół Gastronomicznych w Gorzowie Wlkp., w latach 1990-1997 w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Gorzowie, a następnie w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym w Pracowni Edukacji Kulturalnej i Regionalnej w Gorzowie. Organizowała szkolenia dla nauczycieli dotyczące kultury i literatury regionu (m.in. wycieczki dydaktyczne "Śladami pisarzy"). Szczególnym sentymentem darzyła twórczość Ireny Dowgielewiczowej. Dzięki jej staraniom w 1998 roku odsłonięto obelisk ku czci gorzowskiej pisarki ustawiony na skwerze przy skrzyżowaniu ulic Jarosława Dąbrowskiego i Adama Mickiewicza, a w 2008 tablicę pamiątkową w Alei Gwiazd na Starym Rynku. W 1997 roku Wojewódzki Ośrodek Metodyczny wydał opowiadania I. Dowgielewiczowej pt. Wujaszek Snep i inni przyjaciele, wybrane i zredagowane przez A. Makowską-Cieleń.

Była propagatorką twórczości cygańskiej poetki Bronisławy Wajs Papuszy. W 1991 roku została członkiem założycielem Stowarzyszenia Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej i włączyła się w organizację Międzynarodowych Spotkań Zespołów Cygańskich " Romane Dyvesa", prowadząc m.in. spotkania z poezją cygańską. Od 1989 do 2000 roku była prezesem gorzowskiego koła Związku Sybiraków. Dzięki niej na gorzowskim cmentarzu w 1993 roku odsłonięto pomnik Ofiar Stalinizmu (autorstwa rzeźbiarki Zofii Bilińskiej), a w 1996 roku wydano wspomnienia zesłańców pt. Przeżyliśmy (red. Grażyna Pytlak, Weronika Kurjanowicz, Anna Makowska-Cieleń). W 2000 roku została honorowym prezesem Towarzystwa Przyjaciół Starego Kurowa, a jako działacz krajowy zorganizowała VIII Krajowy Kongres Regionalnych Towarzystw Kultury w Gorzowie. Była inicjatorką dorocznej Nagrody Kulturalnej im. Janusza Słowika. Od początku przyznawania nagrody w 2005 roku aż do chwili śmierci (w 2016 roku) przewodniczyła kapitule.

21 grudnia 2018 roku, dwa lata po śmierci A. Makowskiej-Cieleń, na ścianie Biblioteki Pedagogicznej Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego przy ulicy Łokietka odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą jej pamięci (autorstwa Z. Bilińskiej). 23 października 2019 roku w Bibliotece Pedagogicznej WOM odbyło się spotkaniu z cyklu "Galeria Lubuskich Pedagogów" poświęcone A. Makowskiej-Cieleń z udziałem jej rodziny, uczniów i przyjaciół.

Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1994), medalem Za Zasługi dla Województwa Gorzowskiego (1998) i Krzyżem Zesłańców Sybiru (2005). Otrzymała też nagrodę Gorzowskiego Towarzystwa Kultury (1990) i wyróżnienie Lubuski Laur Oświaty (2007). W 1998 roku świętowała 40-lecie działalności w Miejskim Centrum Kultury. [ Dane na dzień: 12.03.2020 ]

Autor: Hanna Ciepiela / zdjęcie: Archiwum
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Źródła: [1] - "Leksykon literatury gorzowskiej" - Krystyna Kamińska - 2003; [2] - "Encyklopedia Gorzowa" - Jerzy Zysnarski - 2008
Zobacz też : ANIMATORZY KULTURY | DZIAŁACZE SPOŁECZNI | OŚWIATA, UCZELNIE, NAUKA | REGIONALIŚCI, HISTORYCY