BULWAR NAD WARTĄ

Bulwar nad Wartą (niem. Bollwerk). Historyczny ciąg spacerowy wytyczony w dawnym Landsbergu wzdłuż prawobrzeżnego nadbrzeża Warty, po obu stronach obecnego » mostu Staromiejskiego (bulwar wschodni i bulwar zachodni). Jedna z atrakcji turystycznych Gorzowa.

Pierwotnie wał z drewnianymi umocnieniami, chroniący miasto przed powodzią. Od XVIII wieku wielokrotnie rozbudowywany i modernizowany. Wykorzystywany do celów gospodarczych (w 1857 roku przy bulwarze ustawiono dwa dźwigi przystosowane do wyładunków statków rzecznych) oraz rekreacyjnych (np. spacery i spotkania towarzyskie Landsberczan). Zyskał na znaczeniu po 1914 roku i wybudowaniu w jego pobliżu » estakady kolejowej, w której niszach urządzono magazyny.

Dopiero pod koniec lat 80. ub. wieku przeprowadzono pierwszy po wojnie ważniejszy remont bulwaru. W 1992 roku jego wschodnia część zamieniona została na targowisko miejskie, składające się z kilkuset kiosków (tzw. "szczęki").

Gruntowna przebudowa tego terenu, według projektu gorzowskiej Pracowni Format (Waldemar, Małgorzata i Mateusz Kłosowscy), następowała etapami w latach 2006-2009 (bulwar zachodni) i 2010-2011 (bulwar wschodni). Powstał bulwar składający się z trzech tarasów: najniższego, przeznaczonego na przystań dla statków, widokowego i spacerowego (wzdłuż ulic Spichrzowej i Nadbrzeżnej), nad którym przebiega najdłuższa w Polsce estakada kolejowa (2116 metrów). Ciąg spacerowy przecina » ulica Chrobrego i most Staromiejski, dzieląc go na bulwar wschodni i bulwar zachodni. Dolny ciąg, dzięki przejściu pod mostem, łączy oba bulwary. Ciągnie się on od budynku Wildomu (dawniej należący do » Jutefabrick » Maxa Bahra) do byłej siedziby Ligi Obrony Kraju (dawna willa Herzoga). Wzdłuż przejścia pod mostem, po obu jego stronach, zamontowano » pływające fontanny (2011), będące integralną częścią bulwarów.

Na bulwarze wschodnim wytyczono cztery strefy: tzw. strefę relaksu (z pubem), strefę wypoczynku (z volierą dla egzotycznych ptaków i placem zabaw dla dzieci), strefę atrakcji (z zegarem słonecznym i mapą świata ułożoną z kolorowej kostki brukowej) i strefę wydarzeń kulturalnych. Przy willi Herzoga wybudowano taras widokowy, przy którym cumowała » Kuna – najstarszy lodołamacz na świecie. W maju 2007 roku zebrało się tu około 10 tys.(1) gorzowian, by zapozować do wspólnego zdjęcia wykonanego z okazji jubileuszu 750-lecia miasta. Wydarzenie to dokumentuje film » Zbigniewa Sejwy pt. » Bulwar nad Wartą. Od 2019 roku w stronę mostu Lubuskiego prowadzi ponad 700-metrowa ścieżka pieszo-rowerowa, wybudowana w ramach wspólnego projektu transgranicznego Szlak Stolic. Są tu rzeźby: Janusz – mistrz bulwarowego plażingu oraz instalacje artysty » Andrzeja Moskaluka. Przy nabrzeżu cumuje na stałe barka-restauracja Królowa Jadwiga (od 2014 roku).

Na bulwarze zachodnim, także przystosowanym do cumowania statków, wybudowano trzy balkony widokowe. W 2006 roku odsłonięto » pomnik Pionierom Miasta, a w 2008 roku » rzeźbę upamiętniającą Pawła Zacharka. W tym samym roku po raz pierwszy wzdłuż ulicy Spichrzowej ustawiono w specjalnych donicach 16 30-letnich palm z gatunku Trachycarpus fortunei (szorstkowiec Fortunego). Gatunek ten występuje w górach południowych i środkowych Chin, Indii i Tajlandii. Po kilku latach, ze względu na mało sprzyjający klimat (mimo przenoszenia drzew na zimę do szklarni), zrezygnowano z tej atrakcji. Po przebudowie bulwar stał się jednym z chętniej odwiedzanych miejsc w mieście.

Nisze wiaduktu kolejowego przeznaczono na kawiarnie, restauracje i puby, które w latach 2017-2019 zostały zamknięte ze względu na remont.

Bulwar był wielokrotnie nagradzany. Zdobył czwarte miejsce w kategorii obiektów użyteczności publicznej w ogólnopolskim konkursie Budowa Roku 2006, zorganizowanym przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Ministerstwo Transportu oraz Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. W 2011 roku bulwar wschodni otrzymał certyfikat Perła w Koronie 2011 (kategoria: Najciekawsza Atrakcja Regionu), w 2012 roku zdobył główną nagrodę w konkursie "Polska pięknieje" (kategoria: rewitalizacja) organizowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, w 2015 roku projekt zwyciężył w konkursie Europa to My!, a w 2017 roku w plebiscycie redakcji miesięcznika "National Geographic" został uznany jednym z "7 nowych cudów Polski". [ Dane na dzień: 21.12.2021 ]

Autor: Kazimierz Ligocki / zdjęcie: FotoLoty.net
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Przypisy: (1) - dane według publikacji: "Jubileusz. Kolekcja 750-lecia" – praca zbiorowa – 2007
Zobacz też : » ATRAKCJE GORZOWA | » INFRASTRUKTURA MIEJSKA | » MIEJSCA UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ | » ZABYTKI, ARCHITEKTURA