WOLF Christa [1929-2011]

Christa Wolf Pisarka. Jedna z najwybitniejszych autorek niemieckich związana z przedwojennym Gorzowem.

Urodzona w Landsbergu (obecnie Gorzów). Zmarła w Berlinie (Niemcy). Wychowywała się w rodzinie mieszczańskiej, najpierw przy Placu Słonecznym nr 5, a od roku 1936 roku w nowym domu rodziców przy ulicy Asnyka 1. Uczęszczała do średniej szkoły dla dziewcząt Mädchenlyzeum przy ulicy 30 Stycznia (dzisiejszy Zespół Szkół Ekonomicznych). 29 stycznia 1945 roku wraz z rodziną opuściła miasto, uciekając przed Armią Radziecką. Po zdaniu matury w Bad Frankenhausen studiowała germanistykę w Jenie oraz w Lipsku. Po ukończeniu studiów (1953) podjęła pracę w Związku Pisarzy NRD, została członkiem kolegium redakcyjnego miesięcznika "Neue Deutsche Literatur". W latach 1959-1962 mieszkała w Halle, pracowała jako redaktor w Mitteldeutscher Verlag. W tym czasie napisała książkę Moskauer Novelle (1961). W 1963 roku powstała powieść Podzielone niebo (Der geteilte Himmel). Swoje ówczesne poglądy na problem rzeczywistości i fikcji w literaturze autorka przedstawiła w eseju Lesen und Schreiben z 1968 roku.

Lata 70. przyniosły najważniejsze książki Christy Wolf, a autorka weszła do grona wybitnych pisarzy NRD, choć ideologicznie była daleka od programu tego państwa. Drążyła problematykę pamięci i świadomości, czyli wpływu przeszłości na postrzeganie rzeczywistości. Międzynarodowy sukces przyniosła jej książka Rozmyślania nad Christą T. (Nachdenken Über Christa T., 1968, wyd. polskie w 1974). O współczesności pisze w opowiadaniach Kota Maksymiliana poglądy na życie (Unten den Linden. Drei unwahrscheinliche Geschichten, 1974, wyd. polskie 1976).

W lipcu 1971 roku Christa Wolf wraz z mężem, młodszym bratem i córką przyjechała do Gorzowa, aby odwiedzić swoje rodzinne strony. Przebywała tu tylko 48 godzin, a refleksje z tej podróży stały się inspiracją do napisania autobiograficznej książki Wzorce dzieciństwa (Kindheitsmuster, 1976, wyd. polskie 1981). Dokonała w niej rekonstrukcji wydarzeń, a przede wszystkim nastrojów z lat jej dzieciństwa i młodości w Landsbergu, które przypadły na czasy hitlerowskie. Ważne w jej dorobku jest także obszerne opowiadanie Ni miejsca na ziemi (Kein Ort, Nirgends, 1979, wyd. polskie 1982).

Przełom lat 80. i 90. to czas rozrachunku z literaturą enerdowską i jej twórcami. Początkiem była polemika wokół osoby pisarki, szczególnie po wydaniu opowiadania Was bleibt, napisanego w 1979 roku, a zmodyfikowanego w listopadzie 1989 roku.

Po zjednoczeniu Niemiec Christa Wolf przez kilka lat milczała. W tym okresie znalazła się w szpitalu, a pobyt tam zainspirował ją do napisania książki Aż do trzewi (Leibhaftig, 2002, wyd. polskie 2006). Ważnym wydarzeniem dla pisarki było zaproszenie jej na spotkanie autorskie do urzędu kanclerskiego, gdzie wspólnie z Günterem Grassem 23 stycznia 2002 roku została przyjęta przez kanclerza Gerharda Schrödera. Pisarka przybyła do Gorzowa Wlkp. we wrześniu 1997 roku i spotkała się z czytelnikami w gorzowskim teatrze. Było to zarazem ostatnie oficjalne spotkanie z miastem urodzenia. W swoich książkach często wracała do czasów dzieciństwa, pozostawiła obraz życia w ostatnich latach niemieckiego Landsbergu.

Zmarła w wieku 82 lat i pochowana została w Berlinie. W dniu pogrzebu w Berlińskiej Akademii Sztuk, z udziałem władz niemieckich, przedstawicieli świata polityki i kultury oraz prezydenta Gorzowa Tadeusza Jędrzejczaka, odbyła się uroczystość upamiętniająca jej postać. W lipcu 2015 roku na ścianie budynku przy ulicy 11 Listopada Krzysztof Matuszak, Tomasz Sozański i Magdalena Brambor namalowali mural poświęcony pisarce. W październiku tegoż roku C. Wolf została uhonorowana rzeźbą (Ławeczka Nelly) autorstwa Michała Bajsarowicza, ustawioną w centrum miasta z inicjatywy członków Towarzystwa Miłośników Gorzowa. W styczniu 2018 roku w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Z. Herberta w Gorzowie otwarto Gabinet Christy Wolf, wyposażony m.in. w oryginalne meble z jej domu podarowane przez jej córkę Katrin Wolf. [ Dane na dzień: 6.03.2018 ]

Autor: Jerzy Sygnecki / zdjęcie: archiwum
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.
Zobacz też : OSOBOWOŚCI LANDSBERGU | PISARZE | TWÓRCY