Minister rodziny, pracy i polityki społecznej (2015-2019). Sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (2006-2007). Senator RP VI kadencji (2005-2007) i posłanka na Sejm RP VI (2007-2011), VII (2011-2015) i VIII (od 2015 roku) kadencji. Posłanka do Parlamentu Europejskiego IX kadencji (od 2019 roku). Radna Rady Miasta (1994-2005). Nauczyciel akademicki.

Urodzona we Wschowie (woj. zielonogórskie, obecnie woj. lubuskie). Z Gorzowem Wlkp. związana od 1973 roku. Absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego w Gorzowie. Później (w latach 1978-1997) również wykładowca na tej uczelni. Ukończyła podyplomowe studia na Uniwersytecie Szczecińskim (pedagogika rewalidacyjna oraz organizacja i zarządzanie pomocą społeczną i pracą socjalną). Była koszykarka (zawodniczka Pogoni Wschowa) i trenerka. Zajmowała wiele stanowisk. Była m.in. wizytatorem w kuratorium oświaty, dyrektorem Wojewódzkiego Zespołu Pomocy Społecznej, dyrektorem Wydziału Spraw Społecznych Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego. Była także wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gorzowie Wlkp. (obecnie Akademia im. Jakuba z Paradyża). Członek NSZZ "Solidarność". Należała do AWS, a od 2004 roku jest członkiem PiS. W 1994 roku została radną Rady Miasta, wybrana z listy "Solidarności", w 1998 roku z listy AWS, a w 2002 roku z listy ugrupowania Razem dla Gorzowa. W latach 2005-2007 senator RP. Od 2007 roku posłanka na sejm VI, VII i VIII kadencji. W listopadzie 2015 roku powołana na stanowisko ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w rządzie Beaty Szydło, które utrzymała w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego (2017). Odpowiedzialna za wdrożenie, wspólnie z samorządami gmin, strategicznego dla Polski ze względów demograficznych "Programu 500+". W 2019 roku z listy PiS wybrana do Parlamentu Europejskiego.

W 2017 roku została uhonorowana medalem Za Zasługi dla Rozwoju Koszykówki. Dwaj synowie Lecha i Elżbiety Rafalskich - Paweł i Tomasz - byli znanymi piłkarzami ręcznymi, m.in. w AZS AWF Gorzów Wlkp. [ Dane na dzień: 8.06.2019 ]