GIERLIŃSKI Karol [1938-2015]

Karol Gierliński Także: Karol Gierliński-Parno. Rom z rodziny Sinti zamieszkałej w Wielkopolsce od kilku pokoleń. Rzeźbiarz, poeta. Członek » Związku Literatów Polskich. Autor pierwszego w Polsce elementarza dla dzieci romskich.

Urodzony w Poznaniu. Przez wiele lat związany z Gorzowem Wielkopolskim i podgorzowskimi Wojcieszycami. Absolwent Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Członek Koła Korespondencyjnego Młodych Pisarzy przy ZMW (od 1968) i grupy literackiej "Wiry". Członek Stowarzyszenia Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej im. Bronisławy Wajs-Papuszy w Gorzowie (2002). Były poseł Międzynarodowego Parlamentu Romskiego w Wiedniu (Austria).

Jako poeta zadebiutował w 1968 roku wierszem Deszcze na łamach tygodnika "Nowa Wieś". W 2001 roku ukazał się jego debiutancki tomik poetycki pt. Xaratuno thuv. Odległy ogień. Wydał też m.in. Meteoryty. Siłate Ćerhenia (2007), Róża pustyni (2012). Publikował w prasie literackiej i w almanachach, m.in. w » "Pegazie Lubuskim", » "Ziemi Gorzowskiej" oraz w pismach romskich. Pisał po polsku. Jego twórczość tłumaczona była na język niemiecki przez Karin Wolf. Odnotowany został w III tomie wydawnictwa Agonia i nadzieja. Poezja Polska od 1956 (1993, Piotr Kuncewicz).

Jest autorem elementarza Miri szkoła. Romano elementaro (Gorzów, 2008) – pierwszego w historii Romów Polskich podręcznika pomocniczego do nauki języka romskiego uznanego przez Ministerstwo Edukacji. Gierliński przyczynił się do popularyzacji Romów i ich zwyczajów, pisząc książki popularnonaukowe: Zawody i profesje romskie (2008), Kobiety w środowisku romskim (2009, wspólnie z Elżbietą Jakimek), Sinti w Polsce (2011) i Profesje romskie (2012). Wystąpił w filmie Papusza (2013, reż. Krzysztof Krauze i Jolanta Kos-Krauze, zagrał króla Cyganów Sero Roma) i w serialu telewizyjnym Na dobre i na złe (2009, odcinek pt. "Kabała", rola Hauptmano).

Jako rzeźbiarz tworzył w metalu i drewnie. Jest autorem m.in. drewnianych rzeźb z ołtarza kościoła w Wojcieszycach (2002) i elementów maryjnej kapliczki przykościelnej. Autor figur świętych w kościele w Barcinie (woj. kujawsko-pomorskie). Jego rzeźba cygańskiej poetki » Papuszy eksponowana jest w Sali Papuszy w » Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie (2003).

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2011) i wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001). Upamiętniony głazem z tablicą ustawionym na skwerze w Wojcieszycach. Zmarł w Nowym Mieście nad Pylicą. [ Dane na dzień: 7.10.2025 ]

Autor: Kazimierz Ligocki / zdjęcie: archiwum
Prawa autorskie do tekstów i zdjęć zastrzeżone ©.

Źródła: [1]
Zobacz też : » AUTORZY PUBLIKACJI NAUKOWYCH i POPULARNONAUKOWYCH | » DZIAŁACZE SPOŁECZNI | » PISARZE | » PLASTYCY, RZEŹBIARZE, FOTOGRAFICY | » TWÓRCY